شاید برای شما هم اتفاق افتاده باشد که داخل فضای دهانتان، کیست ایجاد شده باشد. کیست دندان و لثه موضوع نسبتا شایعی است که بسیاری از افراد ممکن است با آن روبرو شده باشند. کیست ها می‌توانند در امتداد خط لثه، داخل گونه، روی زبان و همچنین سقف دهان نیز ایجاد شوند. لازم است خوش خیم بودن یا نبودن کیست دندان و لثه توسط دندانپزشک باتجربه بررسی شود. به دلیل اهمیت این موضوع از دندانپزشک زیبایی مریم امیدی درخواست کردیم در این مقاله همراه ما باشند و به سوالات ما در زمینه کیست دندان و لثه توضیحاتی دهند. همچنین در مورد درمان کیست دندان و درمان کیست لثه و علائمی که هر یک دارند، ما را آگاه کنند. پس حتما تا انتهای این مقاله کاربردی همراه ما باشید.
معرفی کیست دهان
برای آنکه بتوانیم روش درمان کیست دندان یا درمان کیست لثه را بشناسیم، ابتدا باید بدانیم تعریف ما از کیست چیست. در واقع به کیسههای بافتی که به طور معمول اندازه آنها کمتر از دو سانتیمتر باشد کیست دهان گفته میشود. اغلب مایع موجود در کیست استریل است. ولی این احتمال وجود دارد که کیسه نیز عفونی شده و پر از چرک شود. یک کیست عفونی به عنوان آبسه شناخته میشود. لازم به ذکر است که به سایر انواع رشد غیرعادی ولی غیر سرطانی بافت نیز کیست گفته میشود. پس از آگاه شدن از وجود کیست شدید، لازم است هرچه سریعتر به دندانپزشک مراجعه شود. زیرا مراجعه به موقع به پزشک احتمال بروز درد یا عود کیست را کمتر خواهد کرد.
متداول‌ترین روشی که برای درمان کیست استفاده می شود، برداشتن آن است. چنانچه برای درمان کیست دندان یا درمان کیست لثه به موقع اقدام نشود و کیست در جای خود بماند، به مرور اندازه آن افزایش یافته و ممکن است در نهایت عفونی شود. این نکته را نیز باید متذکر شد که کیست‌های بسیار بزرگ ممکن است به طور چشمگیری باعث ضعیف شدن فک پایین شوند. و همین ضعیف شدن آن را مستعد شکستگی کند. از طرفی احتمال لق شدن دندان‌های مجاور یک کیست بزرگ نیز وجود دارد. یا ممکن است این دندان‌ها جابه‌جا شوند یا دچار تحلیل ریشه گردند. بنابراین اقدام به موقع برای درمان کیست دندان و درمان کیست لثه، بهترین نتایج را به همراه خواهد داشت. در نظر داشته باشید که اگر کودکان دچار این نوع بیماری شوند لازم است که هر چه سریعتر برای کیست لثه در کودکان و راه درمان آن اقدام شود.
بافت‌های دهانی متاثر از کیست دندان و لثه
وجود هر یک از کیست دندان و یا کیست لثه میتواند به بافت‌های مختلف دهان اثر بگذارد. بافت‌های دهانی متاثر از کیست دندان و لثه شامل موارد زیر میشود:
- لثه‌ها
- زبان
- حلق
- غدد بزاقی
- ریشه‌های دندان
- استخوان فک
- پوشش مخاطی لب‌ها، گونه‌ها و حفره دهان
علائم کیست دندان و لثه چیست؟
اگر این سوال به ذهنتان رسیده که علائم کیست ها چیست تا به موقع بتوان برای درمان کیست دندان و درمان کیست لثه اقدام کرد باید گفت که اکثر کیست هایی که عفونی نیستند، علائم قابل توجهی ندارند. اما آن دسته از کیست‌های دندانی که عفونی شوند ممکن است دردناک، قرمز و متورم باشند.
در اغلب موارد کیست های دهانی توسط رادیوگرافی یا سایر اسکن‌های تشخیصی قابل شناسایی هستند. البته در برخی از موارد کیست به حدی بزرگ میشود که باعث شکل‌گیری یک توده شده و قابل مشاهده و لمس است. ناگفته نماند که کیست دهان در پوشش مخاطی دهان ممکن است به صورت یک تاول یا زخم ظاهر شود.
شما را به مطالعه مقاله تحلیل لثه از پیشگیری تا درمان دعوت می‌کنیم.
نحوه تشخیص کیست دندان و لثه
در نخستین مرحله پزشک، علائم بالینی را بررسی می‌کند. همچنین به منظور بررسی علائم عفونت کیست‌ها را معاینه می‌کند. لازم است که به منظور تعیین اندازه و گستردگی کیست، سونوگرافی انجام شود. این کار مشخص می‌کند که آیا کیست باعث ایجاد مشکلاتی در دندان‌های مجاور شده است یا خیر.
البته گاه ممکن است که پزشک معالج برای درمان کیست دندان و درمان کیست لثه لازم باشد نمونه گیری انجام دهد. بنابراین پزشک یک نمونه بافت کوچک را جدا می‌کند. بررسی این بافت با کمک یک میکروسکوپ انجام میشود. پزشک با نگاه کردن به سلول‌ها و بررسی آنها میتواند تشخیص دهد که آیا کیست سرطانی است یا خیر. اگر کیست‌های بزرگی در استخوان فک وجود داشته باشد، لازم است برای تهیه برنامه درمان کیست دندان یا درمان کیست لثه از سی تی اسکن یا ام آر آی استفاده شود. به طور کلی کیست های بزرگ‌تر از دو سانتیمتر یا مواردی که ظاهر کیست نشان دهنده‌ی آدنوم (سرطان) یا لیپوم باشد، نیاز به نمونه‌برداری دارند.
درمان کیست دندان و لثه
همان‌طور که در بالا هم اشاره کردیم کیست های کوچک که اغلب هم علائمی ندارند نیاز به درمان خاصی ندارند. ولی با توجه به اینکه این کیست های کوچک رفته رفته می‌توانند بزرگ‌تر شوند و دردسرساز شوند، لذا برداشتن زودهنگام آنها و درمان کیست دندان به منظور پیشگیری از آسیب ساختاری به دهان و دندان‌ها توصیه میشود. بنابراین اگر کیست های کوچک ایجاد مزاحمت کنند و یا تحریک شوند و یا در جویدن غذا اختلال ایجاد کنند، لازم است برای درمان به دندانپزشک مراجعه شود.
پزشک پس از بررسی‌های لازم ممکن است از یک سوزن استریل برای باز کردن بالای کیست جهت تخلیه مایع از آن استفاده کند. چنانچه کیست تبدیل به آبسه شده باشد، آنتی‌بیوتیک به منظور توقف عفونت تجویز خواهد شد.
مقاله پیشنهادی: بیماری پریودنتال چیست؟
برداشتن کیست دندان و لثه
یکی از موثرترین روشهای درمان کیست دندان و درمان کیست لثه، برداشتن آن با عمل جراحی است. البته برداشتن کیست به عواملی همچون اندازه و محل و علت کیست دندان وابسته است و از این رو ممکن است برداشتن کیست، موثر باشد یا نباشد. همچنین این مورد را هم باید درنظر داشت که برخی از کیست ها اگر فقط تخلیه شوند، ممکن است مجددا پر می‌شوند. لذا هدف از این فرآیند، برداشتن کل کیسه غشایی و محتویات درون آن است. این کار به بافت‌های اطراف امکان بهبودی و پر کردن فضای ایجاد شده توسط کیست را می‌دهد. لازم به ذکر است که در موارد بسیار نادری، ممکن است پس از برداشتن یک کیست بزرگ در استخوان فک از پیوند استخوان برای پر کردن فضای باقیمانده استفاده شود.
روشهای برداشتن کیست دهانی
طول دوره بهبودی کیست‌های دهانی پس از درمان میتواند از یک هفته تا دو سال متغیر باشد. که این طول دوره به نوع و شدت کیست بستگی دارد. برای درمان کیست دندان و درمان کیست لثه اگر بسیار شدید نباشند، میتوان از روش های زیر استفاده کرد.
درمان کیست لثه با لیزر درمانی: از یک پرتوی کوچک و مستقیم نور برای برداشتن کیست لثه استفاده میشود.
درمان کیست دندان و لثه با سرما درمانی: کیست از طریق منجمد کردن حذف میشود.
تزریق کورتیکواستروئید به داخل ضایعه: با هدف کاهش التهاب و تسریع بهبودی کیست، استروئید به داخل کیست تزریق میشود.
هزینه درمان کیست دندان و درمان کیست لثه
با توجه به اینکه اندازه و موقعیت کیست و همچنین محل انجام درمان کجا باشد، هزینه برداشتن کیست متفاوت خواهد بود. بنابراین نمی‌توان برای تمامی بیماران هزینه واحدی در نظر گرفت. شما عزیزان می تواند جهت انجام کلیه خدمات دندانپزشکی از جمله کامپوزیت دندان، ایمپلنت دندان، طراحی لبخند، باندینگ دندان ، جرمگیری و بروساژ دندان و سایر امور دندانپزشکی به کلینیک دکتر مریم امیدی مراجعه نمایید.
روشهای پیشگیری از ایجاد کیست های دهانی
رعایت بهداشت دهان و دندان تا حد بسیار زیادی در پیشگیری از بیماری های دهانی جلوگیری می‌کند. همچنین با رعایت نکات بهداشتی ساده میتوان از ایجاد کیست های دهانی جلوگیری کرد. برای آشنایی با روش صحیح مسواک کردن کلیک کنید. همچنین انجام چکاپ‌های دوره‌ای و سالانه و مراجعه به دندانپزشک میتواند از تشکیل کیست یا بزرگ شدن آن و یا سایر مشکلات دندانی دیگر جلوگیری کند.
کیست دندان چه عوارضی دارد؟
اگر برای درمان کیست دندان به موقع اقدام نشود، میتواند زمینه‌ساز مشکلات بیشتری گردد. این موضوع در برخی موارد میتواند منجر به از بین رفتن بخشی از استخوان فک شود. در مورد کیست های بسیار کوچک هم که پس از مدتی برطرف نمی‌شوند هم باید کیست فورا درمان شود. چرا که در نهایت میتواند مشکلاتی از قبیل موارد زیر را به همراه داشته باشد.
- عفونت دندان
- از دست دادن دندان
- زایده های خوش خیم در فک
- شکستگی فک
جمع‌بندی
کیسه هایی که در فضای دهان به وجود می‌آید و با مواد مایع یا نیمه جامد پر شده است، کیست دندان نامیده میشود. کیست ها معمولا در بافت‌های نرم دهان مانند لثه، لب‌ها و حتی در فضای اطراف دندان‌هایی که هنوز کامل از فک بیرون نزده‌اند، تشکیل می‌شوند. در اغلب موارد این کیست ها غیر سرطانی هستند اما ممکن است تهاجمی شده و مشکلات متعددی برای بافت‌ها و استخوان‌های اطراف به وجود بیاورند. گرچه کیست های دهان معمولا به صورت زایده‌های غیر عفونی شروع می‌شوند ولی رفته رفته و به تدریج بزرگ‌تر می‌شوند. بزرگ‌تر شدن اندازه کیست باعث میشود مقدار زیادی فشار به استخوان اطراف دندان وارد شود. تحلیل رفتن و تخریب استخوان اطراف دندان، در اثر همین فشار ایجاد میشود. این موضوع در نهایت میتواند به کشیدن دندان منجر شود.
کیست های دهانی گاها با درد، فشار و التهاب و قرمزی همراه است. و در برخی موارد نیز علائم خاصی ندارد. به همین دلیل با مراجعه به دندانپزشکی و انجام چکاپ‌های دوره‌ای میتوان به موقع برای رفع مشکلات دندان و دهان اقدام کرد و از پیچیده‌تر شدن آن پیشگیری نمود. شما عزیزان می‌توانید برای انجام خدمات دندانپزشکی همه روزه به کلینیک تخصصی دندانپزشکی دکتر مریم امیدی مراجعه نمایید و از به روزترین روش های درمانی بهره‌مند شوید.