درمان کانال ریشه
سالانه بیش از 15 میلیون دندان با دارا بودن مسئله کانال ریشه درمان مییابند. زمانی که اندودنتیکس(endodontics) یا درمان کانال ریشه به عنوان یک روش درمانی و تخصص در بین افراد شناخته شد، تعداد ویزیت‌های درمانی جهت انجام فرآیند کامل درمانی کانال ریشه نیز افزایش یافت. شاید به خوبی تفاوت بین کانال ریشه و عصب کشی را ندانید و گاها این دو روش درمانی دندان را با یکدیگر اشتباه بگیرید. زمانی که از مراحل و تفاوت یک روش درمانی با روش دیگر بی‌خبر باشید، معمولا روش راحت و بدون درد را در نظر نگرفته و به انجام روش طولانی مدت و گاها اشتباه بدون تشخیص پزشک روی می‌آورید. در این مقاله ما با شما همراه هستیم تا به طور کامل شما را با روش درمانی کانال ریشه آشنا کنیم، با ما همراه باشید.
ساختار دندان چگونه است؟
تمامی دندان‌ها از دو بخش تشکیل شده‌اند، قسمت بالایی دندان که تاج نام دارد و در دهان هر فرد قابل مشاهده می‌باشد همچنین ریشه که استخوان را به فک متصل می‌کند و دندان را در موقعیت صحیح و مناسب خود قرار می‌دهد. ساختار و اجزایای تشکیل دهنده هر دندان به صورت زیر می‌باشد.
- مینای دندان: این قسمت شامل پوشش بیرونی و سخت دندان می‌باشد.
- دنتین: مواد نرم که از مینای دندان بپشتیبانی می‌کند و بیشترین حجم از دندان را دنتین تشکیل می‌دهد.
- سمنتوم دندان: در حقیقت این بخش قسمت رویی ریشه دندان می‌باشد.
- پالپ دندان: بافت نرم در مرکز دندان می‌باشد که شامل اعصاب، رگ خونی و بافت همبند می‌باشد.
- لثه: بافت بسیار نرم که در قسمت بالایی آرواره دندان قرار می‌گیرد.
- استخوان: بخشی که ریشه دندان را در خود جای داده است.
سیستم کانال دندان شامل پالپ دندان بوده و از تاج دندان تا انتهای ریشه دندان امتداد دارد. خوب است بدانید که یک دندان می‌تواند بیش از یک کانال ریشه داشته باشد.
درمان کانال ریشه چیست؟
یکی از روش‌هایی جهت از بین بردن باکتری در درون دندان، درمان ریشه یا روت کانال تراپی می‌باشد، برای درک بهتر درمان ریشه آشنایی با آناتومی دندان به شما کمک فراوانی می‌کند. در درون دندان هر فرد، پایین و لایه زیر مینای دندان، لایه سفیدی و لایه بسیار سختی به نام عاج، بافت بسیار نرمی به نام پالپ قرار دارد. از روش درمانی، درمان ریشه برای از بین بردن باکتری‌های موجود از کانال ریشه عفونی، نجات دندان طبیعی فرد و همچنین جلوگیری از عفونت مجدد در دندان فرد طراحی شده است. زمانی که فردی تحت درمان کانال ریشه توسط پزشک متخصص قرار می‌گیرد، پالپ یا قسمت ملتهب و عفونی برداشته شده و داخل دندان به دقت و به درستی تمیز و ضد عفونی می‌گردد و سپس با مواد مورد نیاز کانال ایجاد شده برای جلوگیری از عدم ورود باکتری بسته می‌شود.
پالپ دندانی چیست؟
پالپهای دندانی حاوی مقداری زیادی رگ خونی، اعصاب و بافتهای همبند هستند، همچنین این پالپها میتوانند بافتهای سخت اطراف دندان را در طول رشد ایجاد نمایند. پالپهای دندانی از تاج تا نوک ریشه دندان گسترش مییابند و در آن جا به بافت اطراف ریشه متصل میگردند. وجود پالپ در طول رشد و نمو دندان از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است، با این حال هنگامی که یک دندان به طور کامل بالغ می‌شود، می‌تواند به راحتی بدون پالپ زنده بماند و رشد و نمو خود را داشته باشد، زیرا دندان همچنان توسط بافتهای اطراف خود تغذیه می‌شود.
تفاوت بین کانال ریشه و عصب کشی
ممکن است به درستی تفاوت میان عصب کشی و درمان کانال ریشه را ندانید. در روش درمانی درمان ریشه دندان‌های عفونی، بیشتر تمرکز دندانپزشک متخصص بر روی خارج کردن ریشه دندان آسیب دیده می‌باشد، این در حالی است که اشتباها عموم مردم به آن عصب کشی دندان می‌گویند. درمان کانال ریشه زمانی اتفاق می‌افتد که به علت پوسیدگی شدید بخشی از عصب مربوط به دندان در حال از بین رفتن و نابودی باشد. برای درک بهتر این موضوع باید بگوییم که مجموعه‌ی رگ‌های خونی مربوط به دندان در مرکز هر دندان قرار گرفته است که ممکن است به علت آسیب دیدگی یا پوسیدگی عمیق باعث ایجاد درد در دندان فرد شود.
مراحل انجام درمان کانال ریشه
آمادگی قبل از مراجعه به دندان پزشک جهت درمان کانال ریشه می‌تواند خیال شما را در حین انجام آن راحت سازد. اگر دندانپزشک متخصص پس از بررسی دندان شما، روش درمان کانال ریشه را تجویز کرده باشد، نیازی به نگرانی بابت این روش نیست. سالانه بالغ بر میلیون‌ها دندان از طریق درمان ریشه نگه داشته می‌شوند و با تسکین درد و انجام مراحل مربوطه دندان‌ها دوباره سالم می‌شوند.
- .در اولین گام اندودنتیست با استفاده از اشعه ایکس و رادیوگرافی معاینه می‌گردد، بعد از معاینه لازم بی‌حسی جهت استارت کار تجویز می‌شود. پس از بی‌حسی دندان دندانپزشک متخصص یک ورقه محافظ بسیار کوچک و ظریف را به نام بند دندان بر روی ناحیه قرار می‌دهد تا بتواند دندان را ایزوله کند و دهان را در طول انجام درمان تمیز و عاری از بزاق نگه دارد.
- در این مرحله حفره کوچکی در تاج دندان ایجاد می‌شود و سپس از ابزارهای بسیار کوچک و استریلی برای تمیز کردن پالپ، محفظه پالپ، کانال ریشه و شکل دادن به فضای پر کرده استفاده می‌کند.
- پس از تمیز کردن فضا و همچنین شکل دادن به آن، اندودنتیست کانال ریشه را با یک ماده زیست سازگار پر می‌کند که معمولا این ماده لاستیک مانند بوده و گوتاپرکا نام دارد.( گوتاپرکا با یک سیمان چسبنده برای اطمینان از آب بندی کامل کانال ریشه قرار می‌گیرد، در اکثر مواقع از یک پر کننده موقت برای بستن دهانه استفاده می‌شود و قبل از ترمیم دندان، پر کردن موقت توسط پزشک برداشته می‌شود.)
- پس از ویزیت نهایی، پزشک متخصص روکش دندان یا ترمیم دیگری را بر روی دندان شما قرار می‌دهد تا از آن محافظت کند و به عملکرد کامل آن بازگردد.
- اگر دندان ساختار کافی جهت نگه داشتن ترمیم در جای خود را نداشته باشد، دندانپزشک ممکن است یک پایه در داخل دندان جای دهد.
تعداد جلسات درمان کانال ریشه
اولین قدم برای درمان کانال ریشه دندان، مراجعه به پزشک است. دندانپزشک معالج در گام اولی بسته به معاینه دندان شما مراحل درمان را برای شما بازگو می‌کنند و خطرات احتمالی را نیز در نظر می‌گیرند. تعداد جلسات درمان کانال ریشه دندان به عوامل مختلفی بستگی دارد. این عوامل به میزان عفونت، تشخیص پالپ و پری اپیکال و میزان پیچیدگی مورد بستگی دارد. تعداد جلسات درمان کانال ریشه به تشخیص پزشک می‌تواند بین یک و چند جلسه به طول انجامد.
مراقبت‌های پس از درمان کانال ریشه
پس از درمان کانال ریشه شما تا مدتی نیاز به مراقبت از دندان خود دارید تا بتوانید به راحتی این دوره را پشت سر بگذارید موارد زیر نکاتی هستند که پس از انجام جراحی کانال ریشه به شما کمک بسیاری می‌کنند.
- تا 2 ساعت پس از جراحی از خوردن غذاهای سفت و محکم جدا خودداری کنید.
- تا 24 ساعت از سمت دیگر دهان خود برای خوردن غذا استفاده کنید.
- داروی تجویز شده توسط پزشک و مخصوصا آنتی بیوتیکها را سر ساعت و به درستی مصرف کنید.
- به محض افتادن و یا باز شدن پانسمان دندان ظرف 24 ساعت و حداکثر 48 ساعت جهت پانسمان مجدد به پزشک مراجعه نمایید.
- با مشورت و تشخیص پزشک برای پر کردن دندان بین 3 الی 14 روز پس از جراحی اقدام نمایید.
- ممکن است حداکثر تا 10 روز پس از اتمام دوره سطح دندان نامنظم و یا به عبارتی کوتاه و بلند به نظر بیاید، به طوری که سبب ایجاد درد شود. این درد در 2 تا 3 روز اول بیشتر بوده و صورت دردهای ضربان دار، حساسیت دندان و خود به خودی خود را نشان می‌دهد. پس از این مدت به تدریج این درد کم‌تر شده و در نهایت کاملا از بین می‌رود.
توجه به نکات بالا می‌تواند سبب کاهش درد و در نهایت بهبود دندان در کم‌ترین زمان شود.
عوارض احتمالی ناشی از درمان کانال ریشه
با توجه به اینکه درمان ریشه، نوعی عمل جراحی کوچک در دهان و دندان می‌باشد همین دلیل منجر شده تا در حین مراحل درمان عروق خونی آسیب ببینند. به عبارت دیگر عروق خونی یا زخم می‌شوند و یا نیاز به ترمیم و التیام دارند. وجود این درد تا چند روز طبیعی و عادی می‌باشد، حتی در برخی شرایط ممکن است در فک خود احساس درد کنید، که این امر به دلیل باز نگه داشتن طولانی مدت دهان می‌باشد.
| عوارض احتمالی | اقدامات لازم |
| احساس بر آمدگی دندان | برای تعویض پانسمان به کلینیک مراجعه نمایید. |
| درد دندان | در نهایت تا یک ماه این درد وجود دارد که از مسکن تجویز توسط پزشک استفاده گردد. |
| عفونت دندان | از آنتی بیوتیک تجویز سده توسط پزشک استفاده شود. |
| شکسته شدن تاج | گذاشتن روکش حداکثر تا یک ماه پس از عصب کشی دندان |
| درد | در صورت تداوم درد به دندانپزشک متخصص مراجعه شود. |
هزینه و قیمت جراحی ریشه دندان
برای اطلاع از هزینه کلی جراحی کانال ریشه دندان ابتدا باید توسط دندانپزشک متخصص ویزیت شوید تا بتوانید به درستی از هزینه این عمل جراحی اطلاع حاصل نمایید. تهیه و به همراه داشتن عکس رادیوگرافی در جلسه ویزیت و مشاوره می‌تواند به پزشک معالج جهت تشخیص زودتر کمک فراوانی نمایید. بهتر است برای درمان هر چه زودتر کانال ریشه دندان خود به دندانپزشک متخصص مراجعه نمایید.
بهترین دندانپزشک متخصص کانال ریشه در شیراز
اگر به دنبال بهترین دندانپزشک جراحی‌های دندان و زیبایی دندان خود مانند لمینت دندان، طراحی لبخند، کامپوزیت و … هستید، ما به شما دکتر مریم امیدی را معرفی می‌کنیم. دکتر مریم امیدی دکتری با تجربه با 7 سال سابقه کاری و با تجربه در عصب کشی دندان و موارد بسیار مهم مربوط به دندان با هزینه‌های بسیار اقتصادی و مقرون به صرفه زیبایی و لبخندهای جذاب را برای شما پدید می‌آورند و در طول مراحل درمان همواره در کنار شما عزیزان هستند، دکتر مریم امیدی در شیراز با استفاده از برترین و باکیفیت‌ترین مواد سلامت و زیبایی دندان شما را تضمین می‌کند.