تحلیل لثه از پیشگیری تا درمان

یکی از مشکلاتی که اغلب افراد با آن ممکن است با آن مواجه شوند، تحلیل لثه است. این مشکل به تدریج و کم کم اتفاق می‌افتد و شاید خود شخص همان ابتدا متوجه تحلیل لثه هایش نشود. تحلیل لثه یا پسروی لثه (Gum recession) باعث می‌شود که فاصله و گودالی بین دندان و لثه ای که اطراف دندان قرار دارد ایجاد شود. این مشکل که از آن با نام عمیق شدن پاکت یاد می‌شود، باعث می‌شود غذا، باکتری‌ها در این قسمت تجمع کنند. اگر در درمان مشکل سهل‌انگاری شود آسیب بافت‌های نرم و استخوان پشتیبانی کننده دندان را به دنبال داردکه در نهایت ممکن است شخص دندان خود را از دست بدهد. با پسروی لثه و از بین رفتن حاشیه بافت لثه که دندان‌ها را احاطه کرده، قسمت‌های بیشتری از دندان یا ریشه دندان مشخص می شود.

افرادی که با این مشکل مواجه می‌شوند گاها پس از مدت‌ها متوجه این مشکل می‌شوند. بلندتر شدن قد دندان نسبت به سایر دندان‌ها، حساس شدن دندان نسبت به خوردن و نوشیدن خوراکی‌های سرد و گرم و احساس دندان درد و همچنین وجود فاصله در خط لثه چسبیده به دندان از مهم‌ترین نشانه های پسروی لثه است. پیشنهاد می‌کنیم حتما امروز تا انتهای مقاله همراه ” دندانپزشک زیبایی مریم امیدی ” باشید تا به صورت جزئی‎‌تر در مورد این مشکل و علل تحلیل لثه و همچنین روش جلوگیری از تحلیل لثه با شما عزیزان صحبت کنیم.

علل تحلیل لثه چیست؟

در جواب به این سوال باید گفت که علل تحلیل لثه تحت تاثیر عوامل متعددی است. در این جا به برخی از این دلایل اشاره کوتاهی داریم.

ژنتیک

طبق تحقیقات انجام شده مشخص شده است که ممکن است حدود ۳۰% از جمعیت استعداد بیماری لثه را داشته باشند. البته صرف نظر از مراقبت‌های بهداشتی که انجام می‌دهند. از این رو ژنتیک یکی از علل تحلیل لثه در بین افراد است.

بیماری لثه

عامل اصلی پسروی لثه، بیماری و التهاب لثه است. در واقع عفونت های ناشی از باکتری‌ها میتوانند روی لثه اثر گذاشته و آن را تخریب کنند. این موضوع نهایتا می‌تواند منجر به تحلیل رفتن استخوان زیر لثه که دندان‌ها را نگه داشته است، شود.

سفت مسواک زدن

عدم توجه به یادگیری روش صحیح مسواک زدن باعث می‌شود برخی افراد علاوه بر دندان به لثه های خود نیز صدمه بزنند. بنابراین اگر دندانهایتان را خیلی سفت و محکم مسواک بزنید و یا شیوه مسواک زدن به روش اشتباه باشد، علاوه بر ساییده شدن مینا، ممکن است لثه نیز ملتهب شود و به پسروی لثه ها دچار شوید.

ضعیف بودن بهداشت دهان

عدم رسیدگی به بهداشت دهان و دندان و ضعیف بودن بهداشت دهان، موجب ایجاد جرم دندان می‌شود. این موضوع باعث تحریک لثه و یکی از علل تحلیل لثه خواهد بود. مسواک زدن، نخ دندان کشیدن و استفاده از دهانشویه اگر به صورت روتین و مرتب انجام نشود به پلاک و باکتری‌های دهان اجازه داده می‌شود در سطح دندان و همچنین بین دندان و لثه جمع شده و سخت شوند. سخت شدن پلاک دندان موجب ایجاد جرم دندان می‌شود که این جرم فقط با کمک دندانپزشک و انجام جرم گیری دندان قابل پاک شدن است.

دندان قروچه

دندان قروچه یا همان به هم فشار دادن یا ساییدن دندان‌ها نیز از دیگر علل تحلیل لثه است. از آنجا که دندان قروچه فشار زیادی به دندان‌ها وارد می‌کند، لذا موجب پسروی لثه می‌شود. برای جلوگیری از آسیب زدن به دندان‌ها، دندانپزشکان متخصص استفاده از  محافظ دندان قروچه را جهت جلوگیری از آسیب رسیدن به دندان ها پیشنهاد می‌کنند.

تغییرات هورمونی

تغییرات هورمونی که در طول زندگی وجود دارد، همچون دوران بلوغ، بارداری و یائسگی میتواند باعث حساس‌تر شدن لثه ها شود و آنها را مستعد پسروی کند.

جواهرات دهان

گرچه این مورد در اکثریت مردم وجود ندارد اما یکی از علل تحلیل لثه است و بهتر است بدانیم که استفاده از جواهرات دهان با ساییدن جواهرات به لثه موجب تحریک آن‌ها شده و می‌تواند لثه را تخریب کند. بنابراین ممکن است تماس پیریسینگ لب و زبان با لثه باعث سایش و سوزش بافت لثه شود که در این صورت نباید استفاده کرد.

کجی و نامرتبی دندان‌ها و نامناسب بودن بایت

نامرتب بودن دندان‌ها و هم راستا نبودن آن‌ها باعث می‌شود هنگام جویدن غذا فشار زیادی بر لثه وارد شود که این موضوع می‌تواند به پسروی لثه منجر شود.

روش های پیشگیری از تحلیل لثه

بهترین و موثرترین راه پیشگیری از تحلیل لثه، حفظ بهداشت دهان و دندان به شیوه صحیح است. در ادامه مقاله به توصیه‌های دکتر مریم امیدی، بهترین دندانپزشک زیبایی در شیراز در خصوص روش‌های جلوگیری از تحلیل لثه اشاره می‌کنیم.

• از مسواک نرم (سافت) استفاده کنید.
• برای پیشگیری از تحلیل لثه روزانه حداقل دو بار مسواک بزنید و حداقل یک بار نخ دندان بکشید.
• به شیوه صحیح و اصولی مسواک بزنید و روش صحیح مسواک زدن را یاد بگیرید.
• برنامه غذایی سالم و متعادل داشته باشید.
• پرهیز از مصرف دخانیات و ترک آن از دیگر روش های جلوگیری از تحلیل لثه می‌باشد.
• اگر دندان های نامرتبی دارید و یا دچار مشکل دندان قروچه هستید، با پزشک خود مشورت کنید.
• هر گونه تغییر در لثه ها و دندان را جدی بگیرید.
• جهت جلوگیری از تحلیل لثه هر شش ماه یک بار جهت چکاپ، به دندانپزشک مراجعه کنید. با توجه به اینکه تحلیل لثه برای اکثر افراد بدون علامت اتفاق می‌افتد ، با مراجعه به موقع به دندانپزشک می‌توان علائم اولیه بیماری را شناسایی کرد.

علائم تحلیل لثه

گرچه پسروی لثه فرایندی است که به صورت تدریجی اتفاق می افتد، اما برخی علائم حکایت از بروز تحلیل لثه دارد. اهمیت به این نشانه‌ها و پیگیری برای درمان تحلیل لثه می‌تواند از مشکلات بیشتر، جلوگیری کند و راهکاری برای جلوگیری از تحلیل لثه به صورت عمیق‌تر و بیشتر باشد. این نشانه‌ها شامل موارد زیر می‌شود:

• لثه های متورم و قرمز شده
• درد در لثه‌ها
• کوچک شدن لثه‌ها
• نمایان شدن ریشه دندان‌
• بلندتر شدن دندان نسبت به سایر دندان‌ها
• خونریزی از لثه در زمان مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن
• لق شدن و افتادن دندان‌ها
• تنفس سخت دهانی

معرفی روش های درمان تحلیل لثه

ابتدا لازم است که فرایند عقب نشینی لثه توسط دندانپزشک متخصص لثه یا همان پریودنتیست، به صورت دقیق مورد ارزیابی قرار گیرد. پس از این مرحله است که دندانپزشک متخصص پریو می‌تواند بهترین روش درمانی را برای حفظ لثه و بافت‌های دندان را تعیین کند. برای برخی از بیماران لازم است که پزشک جهت کاهش التهاب و کاهش فعالیت‌های باکتریایی روی سطوح لثه‌ها، آنتی بیوتیک تجویز کند.

در مواردی که پسروی لثه شدید نباشد مصرف داروهای تجویز شده باعث درمان تحلیل لثه شود. بنابراین در این افراد روش دارو درمانی و بهبود و ارتقا سطح بهداشت دهان و دندان موثر واقع خواهد شد. همچنین در چنین شرایطی که تحلیل لثه فقط با مقدار کمی پسروی همراه باشد، دندانپزشک می‌تواند با جرمگیری و تمیز کردن عمقی این ناحیه (روت پلنینگ یا تسطیح ریشه) آن را درمان کند.

اما در برخی از موارد که شرایط شدیدتر است نیاز است که برای درمان تحلیل لثه از روش های دیگری استفاده شود.

جراحی برای درمان تحلیل لثه

در شرایطی که پسروی لثه بیشتر باشد و عقب نشینی لثه زیاد باشد احتمال دارد که پزشک متخصص جراحی دندان را پیشنهاد می‌کند. البته دو گزینه جراحی پیش روی بیمار قرار دارد. جراحی فلپ و پیوند لثه.

جراحی فلپ

جراحی فلپ یک درمان تهاجمی برای درمان تحلیل لثه است. در جراحی فلپ، متخصص پریودنتیست بافت‌های لثه را به شکل عمیقی تمیز می‌کند. در این درمان لثه ‌ها از شر جرم و باکتری در بافت خودخلاص می‌شوند. روش انجام کار در این جراحی به این صورت است که پریودنتیست، لثه‌ها را از دندان‌ها جدا کرده و بالا می‌آورند و پس از تمیز کردن بافت‌های زیر آن‌ها مجددا لثه‌ها را در مکان قبلی خود بخیه می‌زنند.

جراحی پیوند لثه

برای روشن شدن این نوع جراحی باید گفت که متخصص لثه، تکه کوچکی از بافت لثه را به منظور کمک به رشد مجدد لثه‌‌ها در مکانی که دچار تحلیل لثه شده است، پیوند می‌زند. هدف از جراحی پیوند لثه، احیای بافت لثه می‌باشد. در این جراحی فرد بیمار بایستی با پزشک نهایت همکاری را داشته باشد و از بهداشت اصولی دهان و دندان پس از آن غافل نشود.

جراحی بازسازی استخوان

درصورتی‌که در اثر تحلیل لثه، استخوانی که دندان را پشتیبانی می‌کند آسیب دیده باشد، لازم است عمل جراحی بازسازی استخوان و بافت نرم انجام شود. این روش همانند جراحی کاهش عمق گودال بین دندان و لثه که در بالا توضیح دادیم، با برش لثه و بالا زدن زبانه بافتی و پاک کردن پلاک و باکتری‌ها انجام می‌شود. در مرحله بعد جهت ترغیب بدن به بازسازی و ترمیم این ناحیه آسیب دیده، مواد بازسازی کننده مانند غشا، پیوند بافت یا پروتئین تحریک کننده تولید بافت در این بخش اضافه می‌شود. نهایتا زبانه لثه سر جای خود برگردانده شده و بخیه می‌خورد.

پیوند بافت نرم

یکی از روش‌های درمان تحلیل لثه، پیوند بافت نرم است. پیوند بافت نرم، چند روش دارد که رایج‌ترین نوع پیوند بافت نرم، پیوند بافت همبند نام دارد. در پیوند بافت همبند، یک بخش کوچک از پوست سقف دهان بریده و بالا زده می‌شود تا یک تکه بافت از لایه زیر آن برداشته شود. این بافت، بافت همبند ساب اپی تلیال sub epithelial connective tissue نام دارد. بعد از این کار و برداشتن بافت، پوست به جای خود بازگردانده می‌شود و بخیه می‌شود. بافت برداشت شده به محل پسروی لثه پیوند می‌خورد.

اما در یکی دیگر از انواع جراحی پیوند بافت نرم که پیوند آزاد لثه نام دارد، بافت پیوندی مستقیما از سقف دهان به همراه با پوست برداشته می‌شود. ( یعنی فقط لایه زیر پوست آن نیست). البته در صورتی‌که لثه احاطه کننده دندان به اندازه کافی باشد، دندانپزشک متخصص می‌تواند پیوند لثه را از نزدیک خود دندان برداشت کند نه از سقف دهان. این پیوند بافت نرم، پیوند پدیکل (pedicle graft) نام دارد. بهترین روش درمان توسط دندانپزشک بر اساس شرایط لثه مشخص می‌شود.

جمع بندی

در این مقاله به طور مفصل در مورد تحلیل لثه و روش های پیشگیری از تحلیل لثه و همچنین روش های درمان تحلیل لثه با شما عزیزان صبت کریدم. پیشنهاد میکنیم اگر شما نیز با این بیماری مواجه شده اید هر چه سریعتر جهت درمان اقدام نمایید. کلینیک تخصصی دندانپزشکی دکتر مریم امیدی برای امور دندانپزشکی در کنار شماست.