اکثر افراد در زمان خواب و یا در هنگام قرار گیری در موقعیت‌های استرس زا و ناراحت کننده، به طور غیر ارادی و ناخواسته دندانهای خود را بر هم فشار می‌دهند و با حرکت دادن فک خود، دندان‌ها را بر هم سایش می‌دهند. به این فرآیند که در افراد به طور ناخواسته ایجاد می‌شود، دندان فروچه یا براکسیسم(bruxism) گفته می‌شود. شاید برای شما اتفاق افتاده باشد که بعد از بیدار شدن بلافاصله احساس درد در نواحی فک و سر خود داشته باشید، این فعالیت کاملا غیر ارادی بوده و یکی از شایع‌ترین اختلالات در خواب میباشد، برای جلوگیری از آسیب زدن به دندان‌ها، دندانپزشکان متخصص استفاده از نایت گارد(Night guard)را به فرد پیشنهاد می‌کنند. نایت گارد به خوبی از ساییده شدن دندان‌ها در هنگام خواب محافظت می‌کند. در این مطلب سعی شده تا به طور کامل به سوالاتی از قبیل دندان قروچه چیست، علائم دندان قروچه، راه کنترل کردن آن و نایت گارد را به طور کامل توضیح دهیم.
دندون قروچه چیست؟
یکی از اختلالاتی که میتواند از کودکی با فرد همراه باشد، دندان قروچه یا بروکسیسم میباشد. در برخی از شرایط برخی از بیمارهای جسمانی و روانی میتواند در برگسالی فرد سبب بروز دندان قروچه در خواب گردد. دندان قروچه میتواند بر سلامت دندانهای فرردد و خرابی آها تاثیر بسیار زیادی دارد. عوامل بسیاری همچون اضطراب و استرس در این زمینه نقش بسزایی دارد. از آن جایی که دندان قروچه بیشتر در خواب برای فرد اتفاق می‌افتد، فرد از وجود دندان قروچه خود بی‌خبر است. این عارضه اختلالی برای فرد ایجاد نمی‌کند؛ اما در موارد شدیدتر میتواند سبب شکستگی، ترک خوردن و از بین رفتن مینای دندان فرد شود.
علائم دندان قروچه
وجود دندان قروچه در فرد با بررسی و شناخت علائم آن امکان پذیر میباشد، علائم بارز دندان قروچه در کودکان و بزرگسالان به شرح زیر میباشد.
- دندان قروچه در برخی از افراد با سر و صدا همراه است.
- درد در نواحی گردن، فک و صورت را برای فرد به دنبال دارد.
- مینای دندان در اثر برخورد دندان‌ها ساییده شده و لایه‌های داخلی آن قابل مشاهده میباشد.
- در اکثر شرایط سبب افزایش حساسیت دندان‌ها می‌شود.
- انقباض غیر ارادی عضلات فک و دهان
- آرواره‌های زخمی
- دردی که به صورت گوش درد در فرد احساس می‌شود؛ اما به گوش ارتباطی ندارد.
در صورت مشاهده شدن علائم بالا در فردی می‌توان نتیجه گرفت که فرد در خواب دندان قروچه را تجربه می‌کند.
علل به وجود آمدن دندان قروچه
- جفت نشدن درست دندان‌ها بر روی یکدیگر و تماس مداول دندانهای فک بالا و پایین
- اختلال د خواب مانند وقفه(آپنه) تنفسی که افراد در هنگام خواب، تنفس سختی را تجربه می‌کنند و معمولا این خواب اب خروپف همراه است.
- وجود فشارهای روانی همچون استرس که مشخصه‌های بارز آن عصبی بودن و جویدن ناخن است.
- در کودکان وجود کرمک میتواند از علل مداخله گر براکسیسم باشد.
به جز موارد بالا مصرف برخی از نوشیدنی‌های کافئین دار همچون قهوه، نوشیدنی‌های الکی، مصرف مواد مخدر، دخانیات و برخی از بیماری‌ها همانند پارکینگسون سبب به وجود آمدن دندان قروچه می‌شوند.
روش درمان دندان قروچه
در درجه اول برای درمان این بیماری باید علت به وجود آمدن آن توسط پزشک متخصص بررسی و کشف شود، در صورتی که علت ایجاد دندان قروچه در فرد غیر از مشکلات دندان و دهان باشد می‌توان نتیجه گرفت که این مشکل ناشی از استرس و اضطراب باشد. در این مواقع برای کنترل دندان قروچه داروهایی نظیر پروپرانول و گاباپنتین تجوزی می‌شود. یکی از روش‌هی درمانی که تاثیر به خصوصی در کنترل دندان قروچه در افراد دارد، استفاده از نایت گارد میباشد که به خوبی از ساییده شدن دندان‌ها بر روی یکدیگر جلوگیری می‌کند.
نایت گارد(Night guard) چیست؟
یکی از دلایلی که سبب کنترل دندان قروچه در خواب می‌شود استفاده از نایت گارد میباشد. نایت گارد دندان(Night guard) در واقع پوششی مخصوص میباشد که توسط دندانپزشک متخصص برای افرادی که دارای مشکل دندان قروچه هستند تجویز و یا ساخته می‌شود. نایت گارد دندان به عنوان یک محافظ دهان و دندان، پلاک بایت شبانه(Byte night plate) و یا بایت اسپلیت(Byte Split) نیز شناخته می‌شود. نابت گارد با قرار گیری در بین دندان‌ها به کاهش تنش ناشی از فک و جلوگیری از ساییدن دندان‌ها بر روی یکدیگر کمک سیار زیادی می‌کند. نایت گارد نه تنها به جلوگیری از درد در نواحی فک و صورت فرد کمک می‌کندف بلکه از مینای دندان در باربر ساییده شدن دندان‌ها نیز محاظت می‌کند.
عوارض استفاده از نایت گارد
برخی از نایت گاردها به صورت آماده به فروش می‌رسند. بسیاری از افراد به دنبال خرید نایت گارد از داروخانه‌ها بدون مراجعه به دندانپزشک متخصص می‌باشند. با توجه به شکل و فرم متفاوت قالب دندانهای هر فرد، ممکن است استفاده از این نوع نایت گاردها سبب ایجاد مشکلاتی در فرد شده و فرد احساس راحتی نداشته باشد. بنابراین بهترین نوع نایت گارد، با توجه به فرم دهان و دندان هر فرد به صورت منحصر به فرد و مخصوص او ساخته می‌شود.
انواع نایت گاردها
تقسیم بندی نایت گارد به 3 صورت میباشد، که هر کدام از نایت گاردها ویژگی متفاوتی دارند، انواع محافظت کننده دندان به شرح زیر می‌باشند.
نایت گارد بول اند بایت(boil and bite)
این نوع نایت گارد تغییر پذیر بوده و مطابق با الگوی دندان فرد میباشد. این نوع نایت گارد در داروخانه‌ها موجود بوده و می‌توانید آن را تهیه نمایید. برای اینکه به راحتی متناسب با فرم دهان و دندان فرد ان نوع نایت ارد فرم گیرد، در ابتدای استفاده باید آن را در داخل آب داغ قرار دهید و سپس آن را در دهان خود بگذارید تا شکل دندان‌هایتان را به خوبی به خود بگیرد. البته بسیاری از شرکت‌ها نیز وجود دارند که به شما پیشنهاد می‌کنند نایت گارد متناسب با فرم دندان شما را ساخته و ارسال می‌کنند، توجه داشته باشید این محصولات بهتر از بول اند بایت نمی‌باشند و حتی این احتمال وجود دارد که به صورت غیر تخصصی و غیر استاندارد ساخته شود و سبب آسیب رساندن به دندان شما و در نهایت منجر به جراحی دندان شود.
نایت گارد آماده یا از پیش ساخته شده
این نوع گارد نایت‌ها در سه سایز متفاوت وجود دارد و بسیار ارزان‌تر میباشد. اگر قصد سایز کردن آن را داشته باشید با استفاده از وسیله‌هایی که قابلیت برش را دارند(چاقو و یا قیچی) می‌توانید این کار را انجام دهید، که این روش از امنیت بسیار پایینی برخوردار است. خوب است بدانید این نوع نایت گاردها از پایین‌ترین سطح محافظت از دندان برخوردار بوده و قیمت ارزانی دارند.
نایت گارد سفارشی
بهترین نوع از گارد نایت که بالاترین سطح محافظت از دندان را دارا می‌باشند، نایت گارد سفارشی میباشد. این نوع گارد نایت در مطب و یا کلینیک دندانپزشکی متناسب با شرایط دهان و دندان فرد تحت نظر دندانپزشک در آزمایشاه مخصوص ساخته می‌شود که علاوبر محاظت بسیار بالا از دندان در برابر سایش راحت‌تر و موثرتر میباشد. این نوع نایت گاردها هم برای کودکان و هم برای بزرگشالان به خصوص ورزشکاران قابل استفاده میباشد و بالاترین میزان تاثیر گذاری را دارد.
مراقبت از نایت گارد
مراقبت از نایت گارد به آشنایی به نکاتی بستگی دارد که این نکات به شرح زیر می‌باشند.
- قبل از استفاده از گارد دهان از نخ دندان و مسواک استفاده نمایید و هر پس از استفاده از آن نایت گارد خود را به خوبی با آب سرد و صابون و یا خمیر دندان به خوبی شست و شو دهید.
- جعبه مخصوص گارد نایت باید دارای دریچهای جهت ورود و خروج هوا باشد تا با گردش هوا آسیبی به نایت گارد وارد نشود.
- برای جلوگیری از تغییر شکل نایت گارد آن را در دمای معتدل نگهداری نمایید. تابش مستقیم نور آفتاب و آب داغ سبب تغییر شکل نایت گارد می‌شود.
- پس از مدتی بعد از استفاده از نایت گارد آن را بررسی کنید تا دچار پراگی و یا سوراخ نشده باشد.
- از خم کردن و حالت دادن به نایت گاردها به شدت خودداری نمایید.
- برای جلوگیری از خراب شدن و یا از بین رفتن گارد دهان هنگام استفاده از آن از جویدن غذا خودداری نمایید.
پیشنهاد می‌شود در زمان مراجعه به دندانپزشک، نایت گارد خود را به همراه داشته باشید تا دندانپزشک متخصص با بررسی آن در صورت نیاز به تعویض برای آن اقدام نماید.
سفارش نایت گارد در شیراز
استفاده از نایت گارد برای افرادی با دندان قروچه یا Night guard به شدت مهم و ضوری است. در افرادی که دارای دندان قروچه می‌باشند، در اثر سایش دندانهای فک بالا و پایین به مرور سبب از بین رفتن مینای دندان و در نهایت سبب از بین رفتن مقاومت دندان‌ها می‌شود. با مراجعه به دندانپزشک متخصص و استفاده از نایت گارد مخصوص خود می‌توانید از دندن قروچه و سایش دندان خود جلوگیری کرده و دندانهای سالم و زیبایی را داشته باشید.
در کلینیک تخصصی دکتر مریم امیدی در شیراز با قالب گیری دندانهای شما به صورت تخصصی و ساخت نایت گارد مخصوص به شما از از بین رفتن مینای دندان‌هایتان و آسیب رساندن به دندان شما جلوگیری می‌کنند. در کلینیک دکتر مریم امیدی در شیراز شما می‌توانید از روش‌های درمانی نظیر اصلاح طرح لبخند، لمینت دندان، کامپوزیت دندان و … بهره ببرید. جهت رزرو نوبت و مشاوره با شماره 07136494982 تماس حاصل فرمایید.
ممنون از محتوای خوبتون