ممکن است دندانپزشک فرزندتان به شما پیشنهاد عصب کشی دندان کودکان یا درمان کانال ریشه را بدهد. شما نیز از خودتان بپرسید دلیل نگه‌داشتن و درمان دندانی که خواهد افتاد چیست؟
یکی از رایج‌ترین درمان دندانپزشکی در میان کودکان، عصب کشی دندانهای شیری است. درمان ریشه دندان یا عصب کشی دندانهای شیری کودکان یکی از کارهای رایج و بسیار حیاتی میان آنهاست. چرا که میتواند از عفونت دندان و مشکل‌هنای جدی‌تر جلوگیری کند.
آیا عصب کشی دندان کودکان مهم است؟
برخی از افراد تصور دارند چون دندانهای شیری کودکان ریشه و عصب ندارد، ضرورتی برای درمان آنها نیز وجود ندارد. اما این تصوری رایج و بسیار غلط است؛ چرا که دندان شیری همه اجزا دندانهای دائمی را دارد. پس رسیدگی به این دندان‌ها و عصب کشی دندان های شیری به اندازه دندان های دائمی ضرورت دارد.
برای اینکه بیشتر با نحوه عصب کشی دندان کودکان و دندان های شیری و بیشتر آشنا بشوید، با دکتر مریم امیدی دندانپزشک متخصص در این مقاله همراه باشید.
آیا دندان شیری در کودکان عصب و ریشه دارد؟
همانطور که پیش‌تر اشاره کردیم بسیاری از افراد بر این باورند که چون دندانهای شیری به راحتی لق می‌شوند. و ریشه آنها تحلیل رفته است، پس فاقد ریشه هستند. در حقیقت تمام دندانهای شیری اعم از خلفی و یا قدامی دارای ریشه هستند. طول این ریشه ها تقریبا به 10 میلی متر می‌رسد. دندانهای خلف(عقب فک) نیز دارای چند ریشه مجزا هستند.
در مورد عصب نیز باید بگوییم که دندانهای شیری تمام اجزایی که یک دندان دائمی دارد را شامل می‌شود. پس یک دندان شیری عصب نیز دارد. دندان های شیری دو قسمت تاج و ریشه دارند که شامل مینا، عاج و بافت پالپی می‌باشد. این قسمت‌ها اصطلاحا عصب دندان نامیده می‌شوند. تا این‌جا متوجه اهمیت عصب کشی دندان کودکان شدید.
ساختار دندان شیری
شما خواندید که همه اجزایی که دندانهای دائمی دارند شامل دندانهای شیری نیز می‌شود. این قسمت‌ها را در زیر بازگو کردیم:
مینای دندان: تمام دندان‌ها پوششی خارجی به نام مینای دندان دارند. این پوشش سخت‌ترین ماده در بدن انسان است.
عاج دندان: عاج در زیر مینای دندان وجود دارد. درواقع عاج از 70% مواد معدنی، 20% مواد آلی و 10% آب تشکیل شده است. عاج دندان از نظر فیزیکی خاصیت انعطاف‌پذیری دارد و همین امر باعث می‌شود از مینای شکننده دندان محافظت کند.
سمان: در سطح ریشه بافت سختی وجود دارد که بسیار شبیه به استخوان بوده و سطح ریشه دندان را می‌پوشاند. این بخش سمان نام دارد. سمان فاقد عروق است و همچنین توانایی بازسازی ندارد.
عصب دندان: در زیر عاج دندان پالپ دندان که اصطلاحاً عصب دندان نامیده می‌شود وجود دارد. پالپ بافت پر عروقی است که در بخش مرکزی دندان قرار دارد. پالپ به دو بخش پالپ تاجی و ریشه‌ای تقسیم می‌گردد. بافت پالپ یا عصب دندان حاوی سلول‌های مختلف، عروق خونی و رشته‌های عصبی است.
دلیل عصب کشی در کودکان
همانطور که متوجه شدید اهمیت دادن به دندانهای شیری کودکان و درمان آنها به اندازه دندانهای دائمی مهم است. اگر دندانهای شیری بیفتند، باید فضای خالی به وجود آمده را پر کرد. چرا که میتواند باعث رویش نامرتب دندانهای دائمی آنها باشد.
هر دندان شیری کودک فضایی را برای دندان های دائمی او نگه مى‌دارد که در پشت آن ظاهر می شود. تمام دندان‌ها در کودکان همان زمان نمی‌افتند. اگر فاصله ای پیش از موعد شکل بگیرد، دندان های باقی مانده موقعیتشان را برای پر کردن آن تغییر می‌دهند. این امر موجب می‌شود هماهنگی نهایی دندان های دائمی تحت تاثیر قرار بگیرد.
طریقه انجام عصب کشی دندان کودکان
عصب کشی دندان کودکان معمولا در مطب دندانپزشکی و با بی حسی موضعی انجام می‌شود. به طوری که دندانی که در کودک آسیب دیده، به طور کامل بی حس می‌شود.
دندانپزشک قبل از شروع درمان، یک سد لاستیکی را در اطراف دندان بیمار قرار می‌دهد. با این کار آن دندان را از بقیه دهان جدا می‌کند تا آلودگی را به بقیه دندان‌ها منتقل نکند. سپس دندانپزشک برای اینکه به پالپ دندان دسترسی پیدا کند، با یک مته مینیاتوری یک سوراخ کوچک در دندان ایجاد می‌کند. با استفاده از این ابزارهای کوچک، تمام بافت پالپ از طول کانال ریشه و اتاقک پالپ خارج می‌شود. بعد از آن، آنها با محلول ضدعفونی و ضد باکتریایی تمیز می‌شوند.
معمولا یک فضای تمیز و خالی به وجود می‌اید. این فضا با گوتاپرکا که یک ماده طبیعی مانند لاستیک است، پر می‌شود. مرحله آخر که در عصب کشی دندان کودکان انجام می‌شود. بستن سوراخی است که برای دسترسی به کانال ها ایجاد شده بود.
هنگامی که پالپ حذف می‌شود و فضای خالی ضد عفونی، استریل شده و پر می شود. یک تاج بر روى آن اعمال می‌شود. تا از تخریب بیشتر دندان جلوگیری شود. ماده پرکننده “سازگار با بدن” است، بنابراین می تواند توسط بدن جذب شود.
علائم و تشخیص درمان
دندانپزشکان اطفال، اندودنتیست ها (متخصصان درد دندان و آسیب پالپ) و دندانپزشکان عمومی با آموزش های اضافی می توانند عصب کشی دندان کودکان را انجام دهند. در معاینه بالینی اولیه، دندانپزشک سابقه پزشکی کامل کودک را بررسی می کند زیرا بیماری سیستمیک (عمومی) ممکن است نیاز به درمان ویژه ای داشته باشد. او همچنین درد را ارزیابی خواهد کرد. اگر درد در پاسخ به محرک هایی مانند غذاهای گرم یا سرد، غذاهای شیرین و اسیدی و نوشیدنی ها یا تاثیر آن بر روی دندان های دیگر اتفاق بیفتد، علل احتمالی بسیاری وجود دارد که همه آن ها نیاز به درمان کانال ریشه ندارند. اما درد خود به خودی (غیرقابل تشخیص)، ثابت و خفیف معمولا نشان دهنده آسیب گسترده پالپ است. عفونت می تواند از ریشه خارج شود و به استخوان فک مجاور انتشار پیدا کند که احتمالا یک آبسه دندان ایجاد کرده و باعث درد ثانویه می شود.
آماده شدن کودکان برای درمان
باورهای زیادی در باره عصب کشی دندان کودکان وجود دارد که این درمان با درد بسیاری وجود دارد. درواقع این روش با درد کمی همراه است؛ همچنین باعث کاهش درد دندان‌ها می‌شود. با این حال یکی از راه‌هایی که می‌توان در طول درمان برای کاهش درد استفاده کرد، به کار بردن بی حسی موضعی است.